Bazı dalak hastalıklarında dalağın tamamen çıkartılması gerekebilir. Dalağın çıkarılmasına tıp dilinde splenektomi adı verilir. Miyeloproliferatif hastalıklar, idiyopatik trombositopenik prupura (İTP), hemolitik anemi, lenfoma, dalak tümörleri, dalakta yerleşen hidatik kist gibi durumlarda splenektomi gerekebilir.
Dalağın çıkarılması (splenektomi), açık cerrahi yöntem ile yapılabileceği gibi laparoskopik (kapalı) cerrahi yöntem ile de yapılabilir. Eğer hasta uygunsa, günümüzde en sık tercih edilen yöntem laparoskopik splenektomidir. Kapalı dalak ameliyatı, hasta genel anestezi altında iken yapılır ve yaklaşık 40 dakika kadar sürer. Hastalar ameliyattan genellikle 5-6 saat sonra sıvı gıda, ertesi sabah da normal gıda almaya başlar ve genellikle 1-2 gün içinde evine gönderilir.
Dalak Alınması Hangi Durumlarda Gereklidir?
Bazı durumlarda dalağın alınması gerekebilir. Bu durumlar şunlardır;
- İTP (İdyopatik Trombositopenik Purpura) hastalığında kanın pıhtılaşmasını sağlayan trombosit adı verilen kan hücrelerinin sayısı çok düşüktür. Bu duruma trombositopeni adı verilir. Hastalarda kanın donmasında sorun yaşanır. Çok küçük darbelerle bile hastanın vücudunda morluklar oluşur. İlaç tedavisine cevap vermeyen hastalarda, tedavisi amacı ile dalağın alınması gerekir.
- Hemolitik anemi, alyuvarların yıkılması ile kendini gösteren ve ağır bir kansızlık nedeni olan hastalıktır. Bu hastalıkta alyuvarların yıkım yeri dalaktır. Bu yüzden dalağın alınması gerekir.
- Sferositoz
- Orak hücreli anemi
- Talasemi (Akdeniz anemisi )
- Lenfoma (Bazı lenfoma türlerinin tanısının konmasında dalağın alınması gerekebilir)
- Spontan dalak rüptürü (Bazı hastalıklarda dalağın büyümesi ve kendiliğinden yırtılıp patlaması)
- Dalak yaralanmaları (Kavga, darp, spor yaralanmaları, trafik kazaları, yüksekten düşme, sert bir cismin çarpması, kurşun ve bıçak ile yaralanmalar gibi durumlar)
- Dalak kistleri
- Dalak tümörleri (lenfoma, lösemi )
- Dalak atar damarında anevrizma (Dalağın atar damarında baloncuk olması)
Dalak Ameliyatında Kapalı Yöntemin Üstünlüğü Nedir?
Klasik açık yöntemle yapılan dalak ameliyatında, karın cildinde en az 8-9 santimetrelik bir kesi olur. Bu ameliyat sırasında sıklıkla karın kaslarının bazılarının kesilmesi gerekir. Kapalı yöntemde ise dalak ameliyatı, en büyüğü 1 santimetre olan üç veya dört kesi ile gerçekleştirilir.
Kapalı yöntemle yapılan dalak ameliyatının en önemli avantajları; hastanın daha az ağrı duyması, daha çabuk iyileşmesi, hastanede daha kısa süre yatması ve yara izinin daha küçük olmasıdır.
